“A Lingua resiste no estómago dun agricultor morto”

Con este verso de Lupe Gómez, que podedes atopar no seu poemario Camuflaxe, veño a desexarvos un feliz día das nosas letras.

Lupe Gómez, poeta nada en Fisteus (Cuntis), propón neste libro un percorrido pola (súa) memoria. A memoria que conecta coa súa nai, coa aldea, coa terra e, como non, coa Lingua.

A morte ten un peso importante neste libro. Como dí a propia poeta “as persoas mortas permanecen camufladas nas persoas vivas dalgunha forma”. E, nesa mesma idea de camuflaxe, que dá nome ao libro, a poeta achégase á situación da lingua, do galego.

Propoño este libro de poemas curtos, pero cheos de significado, que vos fará (re)conectar co espazo que nos é común: coa terra, coa aldea, coas nosas nais e, como non, coa Lingua.

Feliz Día das Letras !!

Adiviña os títulos

Retámosvos a participar nun xogo proposto desde Fervenzas Literarias. As iconas de Whatsapp agochan os títulos de 40 obras (clásicas e actuais) da nosa literatura.

Veña! Poñede a proba a vosa imaxinación e os vosos coñecementos sobre as nosas letras. Tedes que dar título e autor, animádevos!                                                  

                                                                                                                                              

 

                     

Recursos Letras Galegas

 

Á espera de poder vernos e celebrar actos conxuntos para celebrar as Letras Galegas como fixemos todos os anos, hai un montón de recursos para aprender, xogar, investigar. Deixámosvos algúns dos moitos que se poden atopar na rede:

– Real Academia Galega: A sección das Letras Galegas de academia.gal

adicado aos máis novos: primaveradasletras.gal,

serie de microespazos audiovisuais Unha palabra para don Ricardo 

– Xunta de Galicia (Portal da Lingua):

Conversas sobre Ricardo Carvalho

Serie de caricaturas de Carvalho Calero elaboradas por Siro

Unidades didácticas sobre Carvalho Calero

O valor do portugués en Galicia

–  Associaçom Galega da Língua (AGAL), en colaboración coa Xunta:

web Carvalho Calero 2020

Letras Galegas 2020. Ricardo Carvalho Calero

Comeza xa maio, tradicionalmente coñecido como o Mes das Letras. Se a situación fose outra, estariamos planificando actividades destinadas a afondar na figura do homenaxeado este ano co Día das Letras Galegas, o filólogo e escritor Ricardo Carvalho Calero. Aínda que a  Real Academia Galega acordou, ante a situación provocada pola pandemia da COVID-19, trasladar a celebración do domingo 17 de maio ao sábado 31 de outubro, son moitas as voces que están pedindo que se prolongue a homenaxe durante o ano 2021.  Desde logo, a entidade da figura de Carvalho Calero merece unha celebración á súa medida.

De momento, para ir coñecendo un pouco o personaxe, A Real Academia Galega comparte o capítulo do programa cultural A Trabe de Ouro da Televisión de Galicia que o escritor, filólogo e profesor protagonizou no ano 1987. O espazo, conducido por Víctor F. Freixanes, actual presidente da RAG, pode verse, por cortesía da televisión pública autonómica, nesta ligazón da sección de academia.gal dedicada ao autor.

Los hilos cortados. Montserrat del Amo

Este libro conta a historia de dous rapaces, Yamel, un pastor nómada que se namora de Halide, que é unha rapaza turca que vive no val de Gomere e que tece alfombras nun taller. Os dous están moi namorados, pero pertencen a grupos sociais moi diferentes polo que non poden confesar o seu amor ás súas familias.

Un día Yamel ten que marchar para Estambul e a familia de Halide imponlle o casamento cun home moito maior ca ela, ao que non coñece e con quen ela non quere casar xa que segue namorada de Yamel, pero a familia dille que é beneficioso para todos eles. Entón Halide decide escapar da casa e aí comezan unha serie de aventuras ata que consegue atopar de novo a Yamel.

É un libro interesante para coñecer os costumes e o machismo que aínda existe nalgúns lugares do mundo.

A súa autora, Montserrat del Amo obtivo en 1993 o Premio De literatura Infantil y Juvenil Cervantes Chico polo conxunto da súa obra.

                                                                 Andrés Pardal

 

O achado do castro. Manuel Núñez Singala

 

Esta obra desenvólvese na Italia imperial onde  Manolitus, fillo de Arpeixia, unha muller madura e comerciante con moito carácter, se namora de Carmiñae, filla do emperador,  unha rapaza moi bela pero un pouco descerebrada, aos que non lles deixan casarse por pertencer a distintas clases sociais.

Os mozos vense a escondidas nun bosque onde son arrestados por uns soldados que os levan ao palacio. Os dous soldados tamén ocupan un papel protagonista na obra, en particular unha soldada que destaca por ser moi coqueta.

Tamen hai dous ladróns, Catulo e Caleno, que queren roubarlle o medallón ao emperedor non só pola riqueza do propio medallón, tamén porque simboliza o imperio e se non o sabe protexer, non merece ser emperador e tería que selo quen o teña.

Cando están na sala onde o emperador recita os seus poemas acompañado do sabio e conselleiro Citrón disposto a cometer o roubo,  prodúcese o gran enredo. E non conto máis para nos facer spoiler..

É un libro moi divertido, fácil de ler, cun léxico sinxelo e moitas cousas que chaman a atención. Retomanos a antiga Roma cunha trama de namorados similar á de Romeo e Xulieta, pero neste caso, en galego e cunha linguaxe máis actual. É unha lectura amena, divertida e que á vez fai pensar.

Eu recomendaría este libro de Manuel Núñez Singala, autor tamén, entre outras, da divertida Instrucións para tomar café.  

Accès gratuit aux publications en français.

Ci-joint plusieurs liens pour les élèves de français, avec accès gratuit à des livres et publications qui peuvent être téléchargés gratuitement et dans différents formats.

– Bibliothèque Numérique TV5MONDE – Tous les auteurs: https://bibliothequenumerique.tv5monde.com/auteurs

– Bibliothèque Numérique Mondialle: https://www.wdl.org/fr/

“Viaxe ao centro da terra” . Julio Verne

A viaxe ao centro da terra de Julio Verne  é un libro de aventuras, ten unha trama moi simple e linguaxe complexa, cunha atmosfera bastante alegre, con algo de misterio e ata algo de suspense (misterio porque realmente non sabes o que van encontrar os personaxes no centro da Terra). Os personaxes  aínda que son planos teñen a súa pequena evolución ao longo da aventura, e non creo que cheguen a ser personaxes estereotipos.

A trama é narrada por un personaxe protagonista, o que é moi interesante xa que a historia vai contándose dende o seu punto de vista, cóntanse as súas dúbidas, as súas preocupacións, en si os seus pensamentos; o que axuda máis a empatizar co persoaxe e tamén cos persoaxes que acompaña.

A única pega que podo pórlle ao libro que sexa algo molesta é que o final é moi bonito, pero de dicir “todos viviron felices e comeron perdices”.

En si o libro é un clásico, non hai moito máis que poida dicir sobre el, é unha lectura boa para todas as idades (pero se o vai ler un neno pequeno, case que mellor sería buscarlle unha adaptación cunha linguaxe non tan especializada). É moi recomendable sobre todo para ser unha das primeiras lecturas máis serias de alguén, xa que é un libro ameno, sinxelo e non moi longo.

Un mundo sen libros?

Un bicho de merda –dispensada sexa a maneira de sinalar- fai acanear a armazón mesma do noso mundo, que tan sólido nos parecía: a saúde, que se perde ou se estraga, os dereitos e a liberdade, que vemos minguados ou recortados, a economía, que debuxa un panorama de preocupación e un futuro incerto… É coma se todo aquel catálogo de predicións que algunha vez lemos neses autores que algúns chamaron apocalípticos, e ás que non lles demos máis valor do que ten unha historia inventada, se fixesen agora realidade e puidesen ir aparecendo unha tras de outra.

E eu, pensando en que no día de hoxe celebramos tamén un dos piares esenciais da nosa civilización, cavilaba se sería posible unha sociedade sen libros. E seguramente que si. De feito, ao longo da historia o libro sempre foi un artefacto problemático: Platón non acababa de ver a utilidade que tiñan unhas follas escritas para transmitir o pensamento, e confiaba máis na memoria e na oralidade; na Idade Media os libros eran valiosísimos obxectos de luxo; os familiares e achegados de don Quixote queiman, no memorable episodio do “Donoso escrutinio”, os volumes que fixeran tolear ao seu amigo; Pepe Carvalho cociñaba os pratos máis exquisitos e delicados ás brasas dos volumes máis prezados da súa biblioteca… Pero os libros arden mal, xa o explicou ben O’Rivas.

Edición
Versión galega de Magdalena Fernández Pérez en Xerais

A historia que quero traer aquí hoxe é a dun mundo sen libros, a que imaxinou o escritor estadounidense Ray Bradbury en Fahrenheit 451. A esa temperatura, 451 ºF, inflámase o papel. E de aí arranca a historia: Guy Montag é un bombeiro que traballa queimando libros nunha sociedade na que están prohibidos. O Estado pensa que ler incita a xente a pensar, ao inconformismo e á rebeldía, e iso non trae outra cousa ca sufrimento, discordia e infelicidade. O Sabuxo Mecánico do Departamento de Incendios vixía permanentemente as avenidas dunha cidade chea de pantallas interactivas e rastrea as rúas polas que circulan cidadáns ocupados unicamente en escoitar as noticias oficiais e unha música insulsa a través duns auriculares que levan inseridos nas orellas. Apoiado por helicópteros e armado cunha xiringa hipodérmica de alta precisión, busca disidentes que agochen libros para aniquilalos. Pero un día Guy Montag coñece a Clarisse, unha rapaza de dezanove anos, rebelde e antisocial, e a historia vira o seu rumbo…

Ray Bradbury

Ray Bradbury, que morreu en 2012, escribiu este libro en 1953. A súa visión profética naceu na era McCarthy, cando a persecución política indiscriminada, os procesos irregulares, a censura e a queima de libros eran unha realidade nos Estados Unidos. Pero, salvadas as distancias, o argumento podería ser de perfecta actualidade… Podería selo?

A historia deu moito de si, e serviulle ao director de cine francés François Truffaut, un dos iniciadores da Nouvelle vague, para rodar en 1966 unha película -a única que fixo en inglés- co mesmo título da novela, da que deixo un enlace ao seu tráiler. E máis recentemente, no ano 2018, a cadea HBO tamén fixo unha adaptación da se pode ver aquí a súa presentación.

J M López Regueiro